خیلی از دانش آموزان به هنگام مشاوره می‌گویند می‌خواهم با دوستم رقابت کنم تا پیشرفت کنم تا حدی که خود را به هر آب و آتشی می‌زنند تا دقیقا مثل دوستشان درس بخوانند یا تراز و نمره‌ای بهتر از دوستشان داشته باشند.
این موضوع متاسفانه به موضوعی بحران انگیز برای همه دانش آموزان مخصوصا داوطلبان کنکوری تبدیل شده است و در این مقاله می‌خواهیم به بررسی آن بپردازیم.
رقابت وقتی صحیح است که هر دو طرف شرایط تقریبا یکسان و هرچه بیشتر شبیه به هم داشته باشند، مثل مسابقات ورزشی که حریفان تقریبا در یک سطح و با یک شرایط تقریبا مساوی هستند. مثلا در کشتی وزن 60 کیلوگرم نمی تواند با وزن 80 کیلو رقابت کند. چرا؟
چون این دو نفر شرایط یکسانی ندارند و مناسب رقابت با یکدیگر نیستند پس متوجه شدیم که یکی از شروط رقابت صحیح مساوی بودن و شبیه بودن شرایط دو طرف رقابت تا حد زیادی است.
پس برای شروع رقابتی بی‌فایده با دوستتان این سوالات را از خودتان بپرسید:
- آیا شرایط ما مثل هم و شبیه هست؟
- آیا سطح درسی ما مثل هم است؟ (حتی دانش آموزانی که معدل یکسان و در یک محدوده دارند باز هم نمی‌توانند با هم رقابت کنند چون نمرات و علایق و روش ها و … آن ها در درس‌های مختلف متفاوت است.)
- دلیل ما برای رقابت چیست؟
- و هزاران سوال دیگر که به شما اثبات می‌کند رقابت با دیگران برای شما مناسب نیست!
اگر می خواهید با رقابت با دیگران به پیشرفت برسید باید به شما بگویم که با این کار نه تنها پیشرفت نمی‌کنید بلکه باعث ناامیدی و پس رفت شما هم خواهد شد!
چرا؟ چون شرایط یکسانی ندارید مثلا:
- شما ممکن است درسی را یک ساعت بخوانید و خیلی خوب متوجه شوید ولی دوستتان برای فهمیدن همین درس نیاز به 3 ساعت مطالعه دارد و این باعث می شود که هر دوی شما اشتباهاتی داشته باشید. دوستتان که با 3 ساعت درسی را متوجه می شود سعی می کند مثل شما یک ساعته درس را بخواند و به این نکته فکر نمی کند که شرایط شما و او با هم فرق دارد مثلا ممکن است شما پایه قوی‌تری در این درس داشته باشید و این باعث می‌شود که درس را خوب و مفهومی یاد نگیرد و نتواند تسلط خوبی پیدا کند.
- شما هم ممکن است تصور کنید چون دوستتان آن درس را 3 ساعت خوانده پس شما کم خوانده اید و نیاز به خواندن بیشتری دارید و باز هم وقت بیشتری روی آن درس می گذارید و این باعث هدر رفتن وقت شما می شود.
- ممکن است شما امروز نتوانسته باشید به هر دلیلی درس بخوانید ولی متوجه می‌شوید که امروز دوستتان 10 ساعت درس خوانده و در نتیجه استرس می‌گیرید و ناامید می شوید و روز‌های بعدی زیاده روی می‌کنید. از طرفی دوستتان وقتی می‌فهمد شما درس نخوانده اید حس پیروزی دارد و بیخیال می‌شود و در درس خواندن سهل انگاری می‌کند.
- فرض کنید شما روزها درس می‌خوانید و دوستتان شب ها، وقتی روزها شما درس می‌خوانید دوستتان استرس می‌گیرد که او روزها نمی‌تواند درس بخواند و این اتفاق شب برای شما می‌افتد!
- ممکن است شما و دوستتان اهداف متفاوتی داشته باشید و در نتیجه نیاز به تلاش متفاوتی هم خواهید داشت!
- و هزاران تفاوت و شرایط مختلف دیگر که ثابت می کند رقابت با دیگران کار اشتباهی است.
روش صحیح رقابت چیست؟ رقابت با چه کسی؟
خب حالا که متوجه شدید که رقابت با دیگران برای شما مفید نیست حتما سوالتان این خواهد بود که پس چه رقابتی صحیح است؟
تنها رقابتی که صحیح است رقابت با خودتان است چون هیچکس به اندازه خودتان به شما و شرایطتان شبیه نیست و بهتر از خودتان کسی نمی‌تواند با شما رقابت کند!
رقابت با خود؛ چگونه؟
رقابت با خودتان یعنی خودتان را با قبل مقایسه کنید و سعی کنید هر روز بهتر از دیروزتان باشید. مثلا دیروز شما 6 ساعت درس خوانده اید، امروز سعی می کنید 6:15 ساعت درس بخوانید تا با خودتان رقابت کنید و از دیروزتان بهتر باشید! یا مثلا در آزمون آزمایشی قبلی عربی را 30 درصد زده اید و سعی می کنید در آزمون بعدی این درس را 50 درصد بزنید!
رقابت به خودتان بهترین و موثر ترین روش رقابت است که به نتیجه ای شگرف می‌انجامد! به جای رقابت استرس آور و غلط با دیگران با خودتان رقابت کنید!
البته این نکته به این معنی نیست که شما با دوستانتان در ارتباط نداشته باشید، بلکه ما به شما پیشنهاد می‌کنیم حتما با دوستان درس خوان و پر تلاشتان تعامل داشته باشید و از تجارب هم استفاده کنید اما دست از رقابت با دیگری بردارید و روی خودتان و اهدافتان تمرکز کنید و با خودتان رقابت کنید.
