خب با یه بحث چالشی دیگه برای داوطلبای کنکور در خدمتتون هستیم. خیلی از کنکوری های با این مشکل مواجه هستند و مدام از خواب آلودگی در هنگام مطالعه و درس خواندن شکایت می کنند.
در این مقاله می خوایم علت های خواب آلودگی در مطالعه را بررسی کنیم و راهکار های مقابله با آن را به طور کامل شرح دهیم:
علت خواب آلودگی در هنگام درس خواندن:
علت خواب آلودگی خیلی مهمه؛ ما باید علت خواب آلودگی رو بدونیم تا بتونیم راهکارهای مقابله با آن را بکار ببریم.
دلایل جسمی خواب آلودگی:
اول باید مطمئن بشید که خواب آلودگی شما به دلیل مشکل جسمی نیست و از سلامت کامل جسمیتون اطمینان حاصل کنید. برخی بیماری های جسمی یا کمبود ها می توانند باعث خواب آلودگی شوند. از جمله:
عفونت ها:
عفونت ها در بدن انسان علایم مختلفی ایجاد می کنند که یکی از این علایم می تونه خستگی و خواب الودگی بیش از حد با وجود استراحت کافی باشه. این موضوع باید توسط پزشک شما بررسی بشه و شاید لازم باشه که شما چکاپ انجام بدین (بنا به صلاح دید پزشک) تا مطمئن بشین که عفونتی در بدن شما وجود نداره. البته این مورد زیاد رایج نیست.
آلرژی ها:
آلرژی ها معمولا می تونن باعث خواب آلودگی و خستگی بیش از حد در افراد بشن. بدن در مقابل آلرژن ها (مواد حساسیت زا مانند گرده های گل) هیستامین و دیگر ترکیب های شیمیایی رو آزاد می کنه که این ترکیبات خواب آور هستند. آلرژی ها معمولا در بین افراد جامعه خیلی رایج هستن. اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید حتما به پزشک مراجعه کنین.
کم خونی:
میشه گفت رایج ترین دلیل خواب آلودگی در میان دلایل جسمی کم خونی هست. در کم خونی گلبول های قرمزی که مسئول اکسیژن رسانی از ریه ها به سایر اعضای بدن هستند؛ دچار اختلال در عملکرد می شوند و باعث ایجاد احساس خواب آلودگی و خستگی شدید می شوند.
عدم تعادل هورمونی:
این مورد به خصوص در زنان با کاهش هورمون استروژن دیده می شود.
مشکلات تیروئیدی:
افراد دارای مشکلات تیروئیدی ممکن است به خستگی و پر خوابی دچار شوند. برای اطمینان باید به پزشک مراجعه شود.
سایر مشکلات جسمی:
- بیماری قلبی
- افسردگی
- نارکولپسی (حالت خواب آلودگی دائمی)
- داروهای خاص
- تغذیه نادرست و یا سوء تغذیه
- اضطراب
- مشکلات حافظه
برای علت یابی خواب آلودگی در هنگام مطالعه ابتدا از عدم مشکلات جسمی اطمینان حاصل کنید و حتما نزد پزشک ویزیت شوید تا وضعیت جسمی شما بررسی شود و در صورتی که مشکل جسمی نبود به سراغ علت های غیر جسمی بروید.
دلایل غیر جسمی:
بعد از اینکه از عدم مشکل جسمی آگاه شدید به سراغ دلایل دیگر بروید و آن ها را هم بررسی کنید. دلایلی مثل:
- سخت بودن درس و یا قابل فهم نبودن آن درس برای شما؛ یعنی ممکن است مثلا شما به سراغ درس شیمی بروید و این درس برای شما سخت باشد و خوب یاد نگرفته باشید. این باعث می شود که شما خیلی زود خسته شوید و احساس خستگی و خواب آلودگی کنید. بعلاوه ذهن شما با آگاهی از اینکه این درس برای شما سخت است از همان ابتدا رغبتتان را برای خواندن آن کم می کند.
- نداشتن برنامه مناسب؛ این مورد خیلی رایج است چطور؟ شما برنامه ریزی کرده اید امروز فیزیک بخوانید اما دقیقا مشخص نکرده اید چند ساعت؟ کدام مبحث را؟ و بدون برنامه درست شروع به درس خواندن می کنید و یا حجم زیادی را برای خواندن تعیین کرده باشید که به دلیل حجم زیاد مطالب و نگرانی از تمام نکردن حجم تعیین شده در زمان مقرر دچار سردرگمی و دلزدگی و خستگی شوید.
- انتخاب نادرست ساعات: مثلا شما نباید درس های سخت و آن هایی که نیازمند دقت بالایی هستند را به ساعات پایانی روز و یا در پایان ساعت مطالعاتی خود قرار دهید. سعی کنید درس هایی را که به آن ها علاقه دارید را در پایان ساعت مطالعاتی روزانه خود قرار دهید تا خواب آلودگی شما کمتر شود.
- در مکانی که استراحت می کنید درس می خوانید؛ این اشتباه بزرگی است که داوطلبان مرتکب آن می شوند. درس خواندن در مکان استراحت و خواب شما باعث القای خواب به ذهن شما شده و در نتیجه دچار خستگی و خواب آلودگی می شوید.
- هنگام درس خواندن دراز می کشید یا راه می روید؛ این هم اشتباه است و راه رفتن باعث خستگی زودرس و همینطور دراز کشیدن باعث القای خواب به ذهن شما می شود.
راهکار های طلایی برای رفع خواب آلودگی در هنگام درس خواندن:
1- مطالعه منظم و برنامه ریزی دقیق داشته باشید. ساعت و یا حجم مطالعه هر درس را از قبل تعیین کنید و افراط و تفریط نداشته باشید.
2- در مکانی با شرایط ایده آل از جمله نور کافی، هوای معتدل و … درس بخوانید. درس خواندن در مکان های گرم باعث خواب آلودگی می شوند. دمای 25 درجه برای مطالعه مناسب به نظر می رسد.
3- هنگام مطالعه به طور صحیح و حتی الامکان روی صندلی و پشت میز مطالعه بنشینید؛ دراز کشیدن در هنگام مطالعه باعث می شود مغز شما بین حالت خواب و مطالعه سردرگم شود و دچار خواب آلودگی شوید.
4- پرخوری ممنوع؛ خوردن زیاد مواد غذایی باعث خواب آلودگی دو چندان شما می شود.
5- بلافاصله بعد از خوردن غذا مطالعه نکنید؛ بعد از خوردن غذا خونرسانی به معده برای هضم غذا افزایش می یابد و احساس خستگی و کرختی زیاد می شود.
6- خواب کافی داشته باشید؛ همانطور که قبلا هم گفتیم نباید در سال کنکور به خودتان بی خوابی بدهید. حتما به مقدار کافی بخوابید.
7- فعالیت های بدنی کوتاه بین ساعات مطالعاتی می تواند به افزایش شادابی شما در هنگام مطالعه کمک شایانی کند.
8- آب بنوشید؛ نوشیدن آب باعث رفع خستگی و خواب آلودگی می شود.
9- ساعت های طولانی یک درس تکراری نخوانید؛ سعی کنید در طول روز چندین درس مختلف را بخوانید این کار باعث می شود کمتر احساس خستگی و خواب آلودگی داشته باشید.
10- وقتی احساس خستگی کردید کمی بلند شوید و وضعیت بدنی خود را تغییر دهید و در صورت امکان کمی به حیاط بروید.
11- میوه و سبزیجات بخورید؛ میوه و سبزیجات برای حفظ انرژی بسیار خوب عمل می کنند.
12- از مواد غذایی کمک کننده به حافظه استفاده کنید.
13- دوش آب ولرم یا سرد بگیرید. این کار باعث می شود مغز شما انرژی بیشتری کسب کند.
14- نفس عمیق بکشید با این کار اکسیژن رسانی به مغز شما بیشتر می شود و خواب آلودگی شما کاهش می یابد.
15- بلافاصله بعد از بیداری مطالعه نکنید؛ حداقل نیم ساعت بعد از بیدار شدن از خواب مطالعه کنید تا مغز شما از خواب آلودگی خارج شود.
16- تلقین نکنید و انرژی مثبت داشته باشید؛ نگویید این درس خسته کننده است، دوستش ندارم، خوابم می آید؛ همه این جمله ها اثرات منفی در ذهن شما دارد.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما مفید باشد. در صورتی که سوالی دارید کامنت بگذارید. مشاورین ما پاسخگوی شما دوستان عزیز خواهند بود.
