خلاصه نویسی تاثیر بسیار زیادی بر میزان پیشرفت و یادگیری شما می گذارد. با اینکه بیشتر افراد از اهمیت خلاصه برداری مطلع هستند اما روش خلاصه برداری و شیوه های صحیح آن را نمی دانند. در این مقاله روش خلاصه نویسی برای شما داوطلبان عزیز قرار داده شده است.
مراحل خلاصه نویسی
- بررسی کلی و اجمالی کتاب
- آغاز مطالعه پاراگراف به پاراگراف
- یادداشت برداری (حاشیه نویسی ) از هر پاراگراف
- مقایسه یادداشت ها با متن اصلی ( با رعایت کلمات کلیدی )
- مهمتر از همه اول خوب بخوانید و یاد بگیرید بعد خلاصه کنید
فنون خلاصه نویسی:
خلاصه نویسی فنون زیادی دارد که می توان از یادداشت برداری، حاشیه نویسی، خط کشی زیر جملات، دسته بندی و علامت گذاری نام برد که بسته به شرایط و نوع مطالعه می توان از هر کدام یا همه آنها استفاده کرد.
1.علامت گذاری (؟-!-*-0)
علامت گذاری، سریع ترین روش برای مطالعه فعال است و البته نکات مهم را نیز مشخص می کند. زمانی که مطلبی را مطالعه می کنید، جایی که برایتان سوال باقی می ماند و مطلبش را به طور کامل متوجه نمی شوید، از علامت سوال (؟) استفاده کنید و کنار آن مطلب علامت بزنید.
هر جا احساس کردید مطلب ممکن است پرسش خیز باشد و در آن به نکته مهمی اشاره شده است علامت تعجب (!) بگذارید.
جایی که به یک کلمه یا عبارت کلیدی برخوردید، دور آن را خط بکشید.
پاراگراف های مهم را با ستاره (*) مشخص کنید.
2.خط کشیدن زیر مطالب مهم
یکی از شیوه هایی که در خلاصه نویسی به کار می رود، خط کشیدن زیر مطالب مهم است. معمولاً این روش در میان بیشتر دانش آموزان و داوطلبان از محبوبیت برخوردار است، زیرا هم راحت تر از یادداشت برداری است و هم داوطلب احساس می کند که مطالب مهم را بدون کمترین تغییری خلاصه کرده است.
برای خط کشیدن زیر مطالب مهم بهتر است از خودکارها، مداد ها و یا ماژیک های رنگی استفاده کنید مثلاً مطلب بسیار مهم را با یک رنگ، مطلب کمتر مهم را با رنگ دیگر و مطالب هر فصل یا موضوع را با رنگی خاص خط بکشید.
این کار باعث می شود تا هم مطالب بیشتر در ذهن شما باقی بماند و هم تنوع بیشتری داشته باشید و زود خسته نشوید.
نکته مهمی که در خلاصه نویسی به روش خط کشیدن زیر مطالب باید توجه داشته باشید که با وسواس اینکه ممکن است مطلبی از قلم بیفتد، زیر همه مطالب خط نکشید زیرا در غیر این صورت، حاصل کار صفحه ای پر از خط در زیر جملات می شود نه یادگیری بیشتر.
3.حاشیه نویسی
یکی از کارهای مهمی که در خلاصه نویسی می توانید انجام دهید این است که حاشیه نویسی کنید ، حاشیه نویسی با هدف انتقال مجموعه ای مطالب مهم و خلاصه شده از متنی است که شما مطالعه کرده اید.
در حاشیه نویسی می توانید کلیدی ترین جمله هر پاراگراف را استخراج و به زبان خودتان در حاشیه کتاب یا جزوه یادداشت کنید. برای انجام این کار در پایان هر پاراگراف از خودتان بپرسید که این پاراگراف قصد داشت چه مطلبی را به من بیاموزد و آن را در یک جمله و با زبان خودتان، نه به صورت کتابی، بیان کرده و یادداشت نمایید. به علاوه می توانید سوال یا هر مطلب دیگری را که مربوط به همان موضوع است و در جای دیگری خوانده اید حاشیه نویسی کنید.
4.دسته بندی
یکی دیگر از روش های مهم خلاصه نویسی، دسته بندی است. به کارگیری این روش برای مباحثی مانند تاریخ، ادبیات یا احادیث درس دین و زندگی که شامل دسته ها و طبقه بندی های مختلف است، بسیار مفید است. روش کار نیز به این صورت است که باید مطالب مختلفی را که می توان در یک دسته قرار داد یک جا نوشت و آنها را دسته بندی کرد، به عنوان مثال می شود شاعران را برحسب قرن و یا احادیث را براساس اشخاص، دسته بندی نمود.
5.یادداشت برداری
اصلی ترین نوع خلاصه نویسی، یادداشت برداری است که می تواند کمک بسیار موثری به یادگیری طولانی مدت و همین طور، صرفه جویی در وقت شما نماید.
یادداشت برداری عبارت است از :
برداشت کلیدی ترین مفاهیم هر مطلب و ثبت آن در دفترچه ای جداگانه به شیوه ای خاص که در مرورهای آتی کارایی داشته باشد. هر برگه یادداشت برداری شده باید دارای دو ویژگی مهم باشد:
1- باید خلاصه و کلیدی باشد: یعنی آنچه را که یادداشت می کنید باید حجمی بسیار کمتر از آنچه که در متن اصلی موجود است، داشته باشد.
2- یادداشت برداری، تداعی گر بودن یادداشت ها ست: یعنی همه آنچه را که پاراگراف و متن قصد انتقال آن را داشت، به شما انتقال دهد و یادآوری نماید. به بیان ساده، یادداشت ها باید مفید اما مختصر باشند.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما مفید بوده باشد. در صورتی که سوالی دارید می توانید کامنت بگذارید تیم مشاوره ما حتما پاسخگو خواهند بود.
