یکی ازفاکتور های مهم برای قبولی در هر رشته ای، عشق به آن رشته است. پس بهتر است با تحقیق در رشته مورد انتخاب خود، آن را خوب برسی کنید. به طوری که حتی باید وقت و زمان گذاشته و با هم رشته های خود در این مورد بحث و گفتگو کنید. به همین خاطر ما با بچه های این رشته گقت گو کردیم و این مطالب و تجربیاتشون رو در اختیار شما قرار می دیم.
در این مطلب سراغ رشتهی رادیولوژی(تکنولوژی پرتوشناسی) رفته ایم و با مونا تاج دانشجوی کارشناسی رشتهی رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی ایران به گفت و گو پرداخته ایم.
1. نظرتون درباره رشته ی رادیولوژی (تکنولوژی پرتوشناسی)
تکنولوژی پرتوشناسی یا همان رادیولوژی یکی از رشته های پرطرفدار پیراپزشکی است. همان طور که از نامش پیداست این رشته با رشد تکنولوژی رشد پیدا می کند و یک کارشناس رادیولوژی باید خودش را با تکنولوژی بهروز نگه دارد. استفاده از کامپیوتر ها و لوازم جانبی الکترونیکی یکی از ضروری ترین مهارت هاست که باید با آن آشنا باشید. کارشناس این رشته با انواع پرتوهای فراصوتی، رادیویی، ایکس، گاما، بتا، آلفا و … و تاثیر این پرتوها در حوزۀ تشخیص آشنا میشود. اهمیت این رشته در بالین در تشخیص است و بنابراین تکنولوژیست نقش مهمی را در پروسهی درمانی بیمار ایفا میکند زیرا پزشک معالج بر اساس گرافی های گرفته شده توسط رادیو تکنولوژیست پلان درمانی را میچیند.
2.علاقهمندی به کدام یک از دروس دبیرستان لازم است تا در این رشته موفق باشیم؟
خوب باید اشاره کنم از مهم ترین و اصلی ترین آن ها به فیزیک و زیست اشاره کنم. اما شاین ذکر است که درس فیزیک در این رشته به دور هر از فرمول های سخت و پیچیده است. در رشته رادیولوژی فقط مفهوم فیزیک مهم است و نه فرمول های آنکه بیشتر مباحث فیزیکی در حوزهی فیزیک تشخیصی و فیزیک پرتوها جلوه پیدا میکند.
اهمیت زیستشناسی در این رشته وقتی نمودار میشود که واحد های فیزیولوژی و علی الخصوص آناتومی نقش مهمی را ایفا میکنند. کارشناس این رشته باید با قسمتهای مختلف بدن آشنایی پیدا کند و مکان دقیق آنها را بشناسد. هم چنین باید در این رشته پاتولوژی (آسیب شناسی) را خوب بلد باشیم تا در تشخیص بهتر و اعمال پروسههای اضافی و تبدیل شدن به یک کارشناس با دانش بالا قدم برداریم.
3. برای رشد در رشته رادیولوژی نیاز به روحیه و توانمندیهای خاصی دارد؟
بله.خیلی بدیهی است که نیاز به روحیه بالا و قوی و توانمندی 100٪ افراد، نیاز موفقیت در هر رشته دانشگاهی و بازر کاری است. به طوری که از مهمترین روحیه در این رشته، روحیهی کنجکاوی، تحقیق و به دست آوردن دانش روز در حیطهی تکنولوژیهای مربوط به رادیولوژی، تحقیق در مورد بهروزترین دستگاههای معرفی شده، شرکت در سمینارها و کنگرههای رادیولوژی و مطالعۀ مستمر پاتولوژی است.
4. در دانشگاه چه واحد های داریم؟
خوب میشه گفت مثل سایر دروس پیراپزشکی واحدهای عمومی مانند فیزیک و ریاضی عمومی و دروس معرفت شناسی، ادبیات، فیزیولوژی و … و واحدهای تخصصی همانند تکنیکهای انجام گرافی، تکنیکهای سی تی اسکن و ام آر آی، تکنیکهای اختصاصی، فیزیک پرتوها، فیزیک تشخیصی و فیزیک دستگاه های ام آر آی، سی تی اسکن و سونوگرافی است. سایر واحد های اختصاصی شامل آناتومی و ارزیابی تصاویر پزشکی، پاتولوژی، رادیوبیولوژی، حفاظت در برابر پرتوها، دوزیمتری و … است.
5.در دورهی کارشناسی چه گرایش های می تونیم بزنیم؟
در گرایشهای ارشد سه رشتهی فیزیک پزشکی، تصویربرداری پزشکی، رادیوبیولوژی از بقیه متقاضی بیشتری دارد. اصولا در رشتهی رادیولوژی باعث نمیشود که شما با داشتن مدرک کارشناسی ارشد موقعیت شغلی بیشتری نسبت به کارشناس این رشته داشته باشید و به دست آوردن شغل در این رشته فقط منوط به دانش کارشناس است که چه قدر محقق، بامهارت و باتجربه باشد. پس برای موفقیت نیازمند دانش واقعی در این رشته و کسب تجربه از طریق کار کردن هستید نه به دست آوردن مدارک عالی بیشتر. با این حال تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد محاسنی هم دارد که یکی از آنها برای مثال کارکردن در حیطهی پرتودرمانی (از بین بردن تومورهای سرطانی با پرتو) و پزشکی هستهای میباشد. همینطور شما با به دست آوردن مدرک دکتری در این رشته میتوانید هیئت علمی یک دانشگاه شوید. سایر رشتهها مانند آناتومی و … در ارشد برای ادامه تحصیل موجود است.
6. امکان ادامه تحصیل در رشته پرتوشناسی در خارج از کشور وجود دارد؟ چگونه؟
رشتۀ رادیولوژی یک رشتۀ شناخته شده در تمام دنیا است. بله امکان ادامه تحصیل این رشته در خارج از کشور وجود دارد اما اگر با مدرک کارشناسی به خارج از کشور بروید که ارشد را در خارج بخوانید باید بدانید همانند سایر رشتهها شما باید یک آزمون برای معادل کردن مدرک خود با مدرک دانشگاههای کشور مورد نظر بدهید و اگر لازم باشد باید دورههای چند ماهه و یک ساله در آن کشور برای تبدیل مدرک خود بگذرانید. با این حال وضعیت این رشته در خارج کشور بسیار بهتر است و اشتغال در این رشته در خارج از کشور بسیار تخصصیتر است. برای مثال شما در ارشد به جای یک رشتهی کلی مانند تصویربرداری پزشکی که در ایران در آن از هر زمینهای میزان کمی تدریس میشود، به تحصیل به صورت اختصاصی روی فقط یک مدالیتهی تصویر برداری مانند MRI میپردازید. حقوق و درآمد در خارج بهتر است و رشته نظاممندی بیشتری دارد.
7. سختی ها و مشکلات رشته پرتوشناسی چیست؟
بزرگترین و مهم ترین سختی این رشته نظاممند نبودن آن است که باعث شده کارشناسهای این رشته در محیطهای مختلف کاری مورد ظلم قرارگیرند. دومین مشکل کار کردن در قسمت ام آر آی و سی تی اسکن است که بسیاری تصور میکنند کار کردن در این قسمتها نیازمند ارتباطات است ولی برای کار در این قسمتها دانش حرف اول را می زند. پس اگر به فکر پرستیژ شغلی بالا و درآمد خوب رو به بالا هستید باید در این قسمتها کار کنید که آن هم نیازمند دانش بالاست. بنابراین برای ثابت کردن شایستگی خود باید با سایر کارشناسها رقابت کنید و علم، مهارت و تجربه ی خود را ارتقا دهید.
شاید عیبی که همهی شما در مورد این رشته فکر کنید خطر کار با پرتوی ایکس است که باید بگویم شما چندین واحد در رابطه با اندازهگیری دوز و حفاظت در برابر پرتو و اثرات زیستی پرتو بر بدن میخوانید که همه چیز را در مورد حفاظت خود و سلامت پرسنل را فرا میگیرید. همچنین در بخشهای بیمارستانی وسایل حفاظتی مانند روپوش سربی و شیلد گناد و تیروئید و پارابنهای سربی موجود است که باعث حفاظت شما و سایرین در برابر پرتو میشود. اتاق اکسپوز اشعه از اتاق کنترل جدا است و شما در هنگام اکسپوز اشعه در اتاق کنترل هستید که بر اساس سازمان انرژی اتمی اتاقی است که تمام دیوارهایش با سرب کوبیده شده و همچنین پنجرههای سربی دارد تا سلامت شما و سایرین را در برابر اشعه تضمین کند. سلامت بیماران هم با انجام حفاظتهای سربی توسط شما به خطر نمیافتد.
براساس مطالعات اخیر انجام شده مقدار دوز پایین اشعه باعث ایمنی و مقاوت بدن شما در برابر اشعه نسبت به سایرین می شود و گویی یک نوع واکسن است که فقط شمای کارشناس در برابر پرتو کسب میکنید. در آخر؛ میزان دوز دریافتی کارشناس به صورت دو ماه یکبار سنجیده می شود تا خطر برای کارشناس به حداقل ممکن برسد. پس اگر در جایی کار کنید که این موارد رعایت شود نباید از این نظر نگرانی داشته باشید.
8. مهارتها و تواناییهای کسب شده پس از فراغت از تحصیل در این رشته چیست؟
مهارتها و تواناییهای کسب شده پس از فراغت از تحصیل در رشته پرتوشناسی
در حیطهی کاری، کارشناس این رشته میتواند در زمینههای سی تی اسکن، ام آر آی، رادیوگرافیهای ساده و اختصاصی، ماموگرافی (کارشناسهای خانم)، هیستروسالپینگوگرافی (کارشناسهای خانم)، میلوگرافی(تصویربرداری از کانال نخاعی) و گرافیهای رنگی (با ماده کنتراست) مشغول به کار شود. همچنین کار با تکنولوژیهای بهروز دنیا مانند PET Scan (تصویربرداری از تومورهای سرطانی) که البته این دستگاهها در ایران کم است و به تعداد انگشت شماری است. آنژیوگرافی و انجام گرافیهای دهانی و دندانی و به دست آوردن تراکم استخوان نیز از زمینههایی است که یک کارشناس میتواند فعالیت کند.
انجام سونوگرافی از دست کارشناسان این رشته خارج است و با اینکه کارشناس این رشته واحدی تحت عنوان سونوگرافی را میخواند ولی به دلیل اینکه سونوگرافی کار حساسی است، پزشکان متخصص رادیولوژی این کار را انجام می دهند.
9. وظایف یک رادیولوژیست در محیط کار چیست؟
وظیفهی یک رادیوتکنولوژیست در محیط کار، حفاظت سلامت خود و سایر پرسنل و بیماران در برابر پرتو، داشتن تعامل مناسب با بیمار، گرفتن شرح حال از وی، انجام پروسیجرهای مدنظر پزشک برای رسیدن به تشخیص، انجام پروسیجرهای اضافه در صورت لزوم با مشورت با پزشک برای تشخیص دقیق تر و افتراقی بیماریها، انجام بهترین روش و پوزیشن متناسب با وضعیت بیمار برای راحتی وی و داشتن تعامل مناسب با سایر پرسنل و سرپرست بخش میباشد.
10. بازار کار و شرایط شغلی این رشته در ایران چگونه است؟
این رشته در ایران بازار کار متعادلی دارد. کار در این رشته همیشه هست اما کار با شرایط و حقوق مصوب انجمن پرتونگاری کمتر پیدا میشود. اکثرا کار در این رشته با حقوقی کمتر از حقوق مصوب و عدم پرداخت حق اشعه همراه است که این هم از معایب نداشتن نظام در این رشته است.کار در زمینههای پردرآمد این رشته همانند ام آر آی نیازمند مهارت و دانش است که بازارکار آن کمتر است ولی به زحمت برای به دست آوردنش میارزد. کسانی ک تخصص و مهارت دارند به درامد ایده آل خود خواهند رسید.
منبع : www.kanoon.ir/Article/270127